درێژەی قەیرانی ئابووریی حکوومەتی ئیسلامی، وەرشکستەیی و بێتوانایی ڕژیم لە وڵامدانەوە بە داخوازییەکانی جەماوەری کرێکار و زەحمەتکێش، ژیان و گوزەرانی خانەنشینانیشی سەخت و دژوار کردووە. ئاستی یەکجار کەمی حەقدەست، نەدانی مەزایا و حەقی بیمە و خزمەتگوزاریی دەرمانی، خانەنشینان و بنەماڵەکانیانی بەرەوڕووی هەژاری و برسیەتی کردووەتەوە. لەلایەکی دیکەوە دزیی دەوڵەت لە سندووقەکانی بیمەی خانەنشینی و نەدانی قەرزەکانی بەم سندووقانە کە لەئێستادا گەیشتووەتە زیاتر لە ٧٠٠ ملیارد تمەن، بارودۆخی ژیانیانی فەلاکەتبارتر کردووە.
درێژەی چەندین ساڵەی ئەم وەزعییەتە، خانەنشینانی لە سەردەمی بەساڵاچووییدا ناچار کردووە لە گەرمای تاقەت‌پڕووکێنی هاوین و لە سەرمای سەختی زستاندا بێنە سەر شەقام و بە کۆبوونەوە و ڕێپێوان و دروشم مافە ڕەواکانیان هاوار بکەن. ئەم ئینسانە زەحمەتکێشانە لەماوەی دوورودرێژی کار و زەحمەتیاندا هەموو مانگێک بەشێک لە حەقدەست و مووچەی خۆیان وەک ماڵیات داوەتە دەوڵەت و سندووقەکانی بیمە، بەهیوای ئەوەیکە لە سەردەمی خانەنشینیدا لە حقووق و خزمەتگوزاریی دەرمانیی پێویست بەهرەمەند بن. بەڵام حکوومەتی گەندەڵ و ئیفلاسی کۆماری ئیسلامی کە تەنانەت لە سندووقەکانی خانەنشینانیش دزی دەکات، ئیمکانانی ماڵی لە شوێنێی دیکە بەهەدەر دەدات و ژیان و گوزەرانی خانەنشینانی چەند بەرابەر خستووەتە ژێر هێڵی هەژارییەوە. بۆ نموونە چەند هەفتە لەمەوبەر ئاشکرا بوو کە لە فڕۆکەخانەی بەیرووت چەمەدانە دۆلارەکانی کۆماری ئیسلامی بۆ حیزبوڵڵای لۆبنان دۆزراوەتەوە و دەستی بەسەردا گیراوە. ئەوەش لە کاتێکدایە کە پزیشکیان، سەرۆک کۆماری گوێلەمستی خامنەیی، بەردەوام دان بەوە دادەنێت کە دەوڵەت پارەی نییە بیدا بە کارمەندان و خانەنشینان.
لە بارودۆخێکدا کە لەگەڵ توندبوونەوەی قەیرانی ئابووری و دابەزینی بەردەوامی بەهای ڕیاڵ، هەزینەی سەبەدی مەعیشەتی بنەماڵەیەکی سێ کەسی گەیشتووەتە سەرووی ٤٠ ملیۆن تمەن، ڕۆژی دووشەممە ١٥ی مانگی ڕێبەندان بەڕێوەبەری گشتیی سازمانی تەئمینی ئیجتماعی لانیکەمی مووچەی خانەنشینانی وێڕای حیساب کردنی ڕێژەیەک کە پێیان زیاد کردووە، ١٠ ملیۆن و ٩٠ هەزار تمەن ڕاگەیاند. ئەوەش یانی ژیان لە بارودۆخی چوار بەرابەر ژێر هێڵی هەژاریدا. ئەم کارگێڕەی حکوومەتی ئیسلامی سەبارەت بە مووچە و خزمەتگوزاریی دواخراوی خانەنشینانیش وتی: “هەوڵ دەدرێت لە مانگی جۆزەرداندا پەرداخت بکرێت”. هەڵبەت خانەنشینان هیچ متمانەیەکیان بە وادە و بەڵێنی درۆینەی بەرپرسانی حکوومەتی ئیسلامی نییە. دیاریکردنی ئەم بڕه یەکجار کەمە وەک حقووقی خانەنشینان لە بارودۆخێکدایە کە نرخی هەموو پێداویستییەکانی ژیان ڕۆژانە دەڕواتە سەرێ. نە هیچ سەقامگیرییەک لە بازاڕدایە و نە ئاسۆیەک بۆ باشترکردنی وەزعییەتی ژیانی خانەنشینان دەبیندرێت.
هەر بەم هۆکارە، زیاتر لە دوو ساڵە خانەنشینان لە شارە جۆراوجۆرەکانی ئێران بۆ بەدواداچوونی خواستەکانیان لە ڕۆژانی یەکشەممە، دووشەممە و سێشەممەدا دێنە سەر شەقام و بەوتنەوەی “تەنیا لەسەر شەقامەکان وەدی دێ مافمان” لەسەر درێژەی خەباتیان پێداگری دەکەن. بەڵام ئەم ڕژیمە دژەئینسانە هەتا ئێستا هیچ بایەخێکی بە داواکارییەکانیان نەداوە. لە بەرامبەردا خانەشینانیش ئیعتڕازاتیان بەرینتر و ڕێکخراوتر و دروشمەکانیان لەدژی ڕژیم تەعەڕوزیتر و ڕادیکاڵتر کردووەتەوە. ڕۆژی یەکشەممە ١٤ی مانگی ڕێبەندان ژمارەیەکی زۆر لە کرێکارانی خانەنشینکراوی تەئمینی ئیجتماعی و سەنعەتی فوولاد لە شارەکانی ئەهواز، شووش، ڕەشت، ئیسفەهان، تاران، کرمان، قایمشار، ئەهواز و شوێنەکانی تر کۆبوونەوەی ناڕەزایەتییان بەرپاکرد.
بەگوێرەی ڕاپۆرتی شۆرای خانەنشینانی ئێران، ڕۆژی دووشەممە ١٥ی ڕێبەندان خانەنشینانی موخابرات لە درێژەی دووشەممەکانی ناڕەزایەتیدا هاوکات لە شارە گەورەکانی وەک تاران، شیراز، ئەهواز، تەورێز، کرماشان، سنە، زەنجان، ساری، ئیلام، هەمەدان، مەریوان، بیجار، خورەم ئاباد، شاری کورد، هاتنە سەر شەقامەکان و بە گرتنە دەستی پلاکارد و بە وتنەنەی دروشم لەدژی حکوومەتی ئیسلامی ئیعتڕازیان کرد. بۆ نموونە لە تاران خانەنشینان ئەم دروشمانەیان وتەوە: “ستادی ئیجرایی حەقی ئێمەی خواردووە”، “سەهامدارانی گەورە حەقی ئێمەیان خواردووە”، (کە مەبەستیان “ستادی ئیجرایی فەرمانی ئیمام” و “بۆنبادی تەعاونی سپای پاسداران”ە کە لە شیرکەتی موخابراتدا سەهمی سەرەکییان هەیە). یان هاواریان دەکرد: “حقووقی بازنشستە، تەنیا بۆ یەک هەفتە”، “تا بە مافمان نەگەین، بۆ ساتێک پشوو نادەین”، “حەقی ئێمە کوا؟ ١٣ ساڵ تێپەڕی”، “شیرکەت بووەتە چەند بەش، هەر بەشەو دزیی خۆی دەکات”، “ئەمە دوایین پەیامە “.
کۆبوونەوەی ناڕەزایەتی و هاوکاتی خانەنشینان لە چەندین شار هەنگاوێکی پەرەوپێشە. سەرکەوتنی ئیعتڕازات بۆ وەدیهێنانی داخوازیی خانەنشینان و داسەپاندنی فشاری کاریگەر بۆسەر کۆماری ئیسلامی، لە گرەوی ڕێکخستن و پێکهێنانی ڕێبەری لەئاستی سەرتاسەریدایە. بۆ ئەوەی بەشێوەی ئامانجدار خەبات هیدایەت و ڕێبەری بکرێت. گەشە و پەرەسەندنی ناڕەزایەتییەکان، پێداویستییەکانی پێکهێنانی ڕێبەریی سەرتاسەریش فەراهەم دەکات. داهێنانی کۆبوونەوەی هاوبەشی خانەنشینانی پارێزگای کرماشان لەسەر بانگەوازی ئەنجومەنی سینفیی مامۆستایانی لەسەرکار و خانەنشینی کرماشان، خانەنشینانی موتالبەگەری تەئمینی ئیجتماعیی کرماشان، ئەنجومەنی سینفیی مامۆستایانی ئیسلام ئابادی غەرب، ئەنجومەنی سینفیی مامۆستایانی هرسین، خانەنشینانی موتالبەگەری موخابرات و علوومی پزیشکیی کرماشان لە کاتژمێر ١٠ی بەیانیی ڕۆژی سێشەممە ١٦ی مانگی ڕێبەندان لە بەرامبەر ئۆستانداریی کرماشان دەتوانێ هەنگاوێک بێت لەم ڕاستایەدا. لەم بانگەوازەدا تەئکید کراوە کە:
“ئێمە خانەنشینان لە بەرامبەر هێرشی غەیری قابیلی تەحەمولی تەوەرۆم و گرانیدا، لە بەرامبەر ڕانت و ئیختلاسی نجوومیدا، لە بەرامبەر هەژاری و سیاسەتی هەژارکردن و داسەپاندنی مەرگی تەدریجی بەسەر ژیانماندا، تەنیا یەک ڕێگامان لەپێشە. ئەویش ئەوەیە کە بێدەنگ نەبین و هەروا بەهێز و ماندوویی نەناسانە بە هەنگاوی قورس و قایم شەقامەکان لەپێناوی وەدیهێنانی مافی پێشێلکراومان بگرینەوە. تا بتوانین لەڕێگەی یەکگرتوویی بەرین و هەمەلایەنەوە، دەسەڵات لە بەرامبەر داواکاریی یاسایی و ڕەوای خۆماندا ناچار بە تەسلیمبوون بکەین”.
بەڵام تێپەڕینی ١٤ ساڵ لە ناڕەزایەتیی بەردەوامی خانەنشینان، ئەم حەقیقەتەی سەلماندووە کە ڕژیمی کۆماری ئیسلامی سزای ئابووریی لەسەر بێت یان نەبێت، پارەی هەبێت یان نەیبێت، ناگۆڕدرێت و سەلاحییەت و شایستەیی بەڕێوەبردنی کۆمەڵگای نییە. چینی کرێکاری ئێران و خانەنشینان وەک بەشێک لەم چینە و توێژە زەحمەتکێشەکانی دیکەی کۆمەڵگا بۆ ڕزگاربوون لەم بارودۆخە فەلاکەتبارە ڕێگایەکیان بێجگەلە ڕووخاندنی ئەم دەسەڵاتە گەندەڵە ئیسلامی و سەرمایەدارییە نییە. کۆماری ئیسلامیی سەرمایەداران لەوپەڕی لاوازی و داماویی خۆیدایە. بەڵام ڕووخاندنی شۆڕشگێڕانەی لە گرەوی ڕێکخستن و ڕێبەریی سەرتاسەریی جەماورەی کرێکار و زەحمەتکێشدایە. پێداویستییەکانی ڕووخاندنی شۆڕشگێڕانەی کۆماری ئیسلامی پێویستە فەراهەم بکەین.