سەرەنجام نزیک کاتژمێر ٢ی بەرەبەیانیی ڕۆژی شەممە ٢٦ی ئۆکتۆبری ٢٠٢٤ هێرشی دەوڵەتی ئیسرائیل لە کاردانەوە بە هێرشی مووشەکیی یەکی ئۆکتۆبری ڕژیمی کۆماری ئیسلامی بەڕێوەچوو. بەپێچەوانەی ئیدیعای یوئاڤ گاڵانت وەزیری بەرگریی ئیسرائیل کە وتبووی “وڵامی ئەم وڵاتە بە هێرشی مووشەکیی یەکی ئۆکتۆبری کۆماری ئیسلامی، کوشندە و دەقیق و غافڵگیرانە دەبێت”، ئەم هێرشە نە کوشندە بوو و نە غافڵگیرانە، بەڵام دەقیق بوو. لەم عەمەلیاتەدا دەوڵەتی ئیسرائیل بەپێچەوانەی مەیل و هەڕەشە سەرەتاییەکانی خۆی کە لە نەزەریدا بوو ناوەندە ئەتۆمییەکانی کۆماری ئیسلامی و دامەزراوە نەوتییەکانی ئێران بکاتە ئامانج و زەمینە بۆ ڕاکێشانی ئەمریکا بۆ ناو شەڕی ڕاستەوخۆ و گشتگیر فەراهەم بکات، مەجبوور بوو ئامۆژگارییەکانی ئەمریکا لەبەرچاو بگرێت و بە بۆمبارانێکی سنووردار ڕەزایەت بدات. ئیسرائیل لە هەمان حاڵدا کە بە مانۆڕی دەیان فڕۆکەی بۆمب هاوێژ بۆ ماوەی چەندین کاتژمێر لە ئاسمانی ئێران هێزی نیزامیی خۆی بە ڕووی سەرانی کۆماری ئیسلامیدا کێشا، بەڵام هێرشەکەی بە بوردومانی چەند بنکەی نیزامی، سایتی بەرهەمهێنانی مووشەک و درۆن، سایتی مووشەکی زەمین بە هەوا و پەدافەندنی هەوایی بە کەمترین تەڵەفاتی ئینسانییەوە سنووردار کرد. ئاکسیوس ڕۆژی شەممە ٢٦ی ئۆکتۆبر لەسەر زاری چەند سەرچاوەی ئاگادار ڕایگەیاند: “ئیسرائیلییەکان بەگشتی بە ئێرانییەکانیان ڕاگەیاند کە دەیانهەوێ چ شوێن‌گەلێک بکەنە ئامانج و هۆشداریشیان دا کە وڵامی ئەم هێرشە نەدەنەوە”. هەڵبەت دەوڵەتی ئەمریکاش هۆشداری لەم شێوەیەی بە کۆماری ئیسلامی داوە. دوو ڕۆژ پێشتریش قەتەر و تورکییەش بە ڕاگرتنی هاتوچۆی ئاسمانییان بۆ ئێران، ئەو پەیامەیان بە ڕژیمی ئێران دا کە هێرشەکە بەم زووانە دەکرێت.
ئەگەرچی فەرماندەکانی سپای پاسداران ڕایانگەیاندووە کە ئەم هێرشە و زیانەکانی سنووردار بووە و تەنیا دوو کەس لە پێرسۆنێلی ئەرتەش کوژران، بەڵام ڕاگەیەندراوی بەپەلەی “ناوەندی بەرەنگاربوونەوە لەگەڵ تاوانی ڕێکخراوی ئیتلاعاتی سپای پاسداران”، ناسراو بە “گرداب” کە تێیدا هاتووە “نابێ هیچ جۆرە وێنە یان هەواڵێک بۆ میدیاکانی دوژمن بنێردرێ” و بە تاوان پێناسەی کردووە، نیشانەی ئەوەیە کە ئەم هێرشە بەهێزتر لەوە بووە کە فەرماندەکانی سپا ئیدیعای دەکەن. بە هەر حاڵ هێرشی بیرلێکراوەی ئیسرائیل دژی ئامانجە نیزامییەکانی ئێران لە ٢٦ ئۆکتۆبردا نیشانی دا کە دەوڵەتی نەتانیاهۆ هەوڵەکانی بۆ ڕاکێشانی ئەمریکا بۆ ناو شەڕی ڕاستەوخۆ لەگەڵ ئێران بێ ئاکام ماوەتەوە. دەوڵەتی نەتانیاهۆ ئەگەرچی بۆ شکڵدان بە هاوکێشە و نەزمی دڵخوازی لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست پێویستی بە شەڕی گشتگیر لەگەڵ “سەری مارەکە”یە، بەڵام دەزانێ کە بە بێ ئەمریکا توانای شەڕی ڕاستەوخۆی لەگەڵ کۆماری ئیسلامی نییە.
دەوڵەتی ئیسرائیل کە دوای زیاتر لە یەک ساڵ تاوانی شەڕ و جینۆساید، کوشتاری زیاتر لە ٤٢ هەزار کەس و نابوودیی هەموو ژێرخانێکی ئابووری و تەندروستی و فەرهەنگی نەیتوانیوە بە هیچ کام لە ئامانجە ڕاگەیەندراوەکانی خۆی لە غەززە بگات، دەمێکە ئازادیی بەدیلگیراوانی لە ئەولەویەت دەرهاویشتووە و پێکهێنانی هاوکێشە و نەزمی نوێی ناوچەیی کردووەتە ستراتێژی جەنگیی خۆی. نەزمێک کە تێیدا هێزە نیزامییەکانی حەماس و حیزبوڵڵای نابوود و زەمینگیر کردبێت و ڕژیمی کۆماری ئیسلامی و هێزە نیابەتییەکانی لە ناوچەکە کەوتبنە پێگەیەکەوە کە نەتوانن زیاتر لەوە ستراتێژی شەڕی فەرسایشی دژبە ئیسرائیل درێژە بدەن. مووشەکبارانی کۆنسوولخانەی کۆماری ئیسلامی لە سووریە لە سەرەتای بەهاری ئەمساڵ و کوشتنی چەندین کەس لە فەرماندەکانی سپای پاسداران، تیرۆری هەنییە لە تاران، هێرش بۆسەر حیزبوڵڵا و ئەو زەربە قورسانەی کە لێیداوە، هەوڵ بۆ ڕاکێشانی ئەمریکا بۆ ناو شەڕی ڕاستەوخۆ لەگەڵ کۆماری ئیسلامی، لەڕاستای پێکهێنانی ئەم هاوکێشە نوێیەدایە. دەوڵەتی ئیسرائیل دەیهەوێ بە دامەزراندنی بنکە و پایەگای نیزامی، غەززەش داگیر بکات و کۆنتڕۆڵی ئەم ناوچەیە بگرێتە دەست.
دەوڵەتی ئەمریکا لە هەمان کاتدا کە زەربە لێدان لە حیزبوڵڵا، حەماس، کۆماری ئیسلامی و هێزە نیابەتییەکانی سەر بە ڕژیم لەڕاستای سیاسەتەکانی خۆیدا دەبینێت بۆ کۆنتڕۆڵکردنی فراوانخوازیی کۆماری ئیسلامی، بەڵام بەهۆکاری جۆراوجۆر خوازیاری شەڕی گشتگیر لەگەڵ ڕژیمی ئیسلامی نییە. دەوڵەتی ئەمریکا کە لە لاوازبوونی دەسەڵاتی ئابووریی خۆی ئاگادارە و شکستی لەشکرکێشی بۆسەر ئەفغانستان و عێراقی ئەزموون کردووە، بەدەستهێنانی سەرکەوتن لە شەڕی ئۆکراینی کردووەتە ئەولەویەت، نیگەرانی چوونەسەری نرخی نەوت و گاز و وزە لە بازاڕەکانی جیهان و کاریگەرییەکانی لەسەر وڵاتانی هاوردەکارە، لە ڕەقابەت لەگەڵ چیندا ئەوڵەویەتی سیاسەتەکانی دیاری دەکات، وە نیگەرانی ڕەوتی ئاڵوگۆڕەکانی ئێران لەدوای ڕووخانی کۆماری ئیسلامییە، لە بارودۆخی ئێستادا نایهەوێ بچێتە ناو شەڕێکی گشتگیر و ڕاستەوخۆ لەگەڵ کۆماری ئیسلامییەوە.
ڕژیمی کۆماری ئیسلامیش کە بۆنیەی ئابووری و نیزامیی چوونە ناو شەڕی گشتگیری لەگەڵ ئیسرائیل نییە و ڕەهەندەکانی ئەم شەڕەی لێ ڕوون نییە، و لە ناوەوەش لەگەڵ بزووتنەوەی ناڕەزایەتی ڕوو لە گەشەی کرێکاری و جەماوەری بەرەوڕوویە، شەڕی گشتگیر لەگەڵ ئیسرائیل لە بەرژوەندی دەسەڵاتەکەیدا نابینێت. بەڵام بەو پێیەی کە سپای پاسداران هێستا شکست و بنبەستی ستراتێژی شەڕی پێشگرانەیان بەڕەسمی نەناسیوە و دەیانهەوێ هێزەکانی “میحوەری موقاومەت” شەڕی فەرسایشی لەدژی ئیسرائیل درێژە بدەن، بەکردەوە خزمەت بە ستراتێژی جەنگیی دەوڵەتی ئیسرائیل دەکەن و مەترسیی پەرەسەندنی شەڕ هەروا لەئارادایە.
بێگومان کرێکاران و خەڵکی فەلەستین، لۆبنان، ئیسرائیل و ئێران کە هەر کامیان بەجۆرێک قوربانیی سەرەکیی ئەم شەڕخوازییانەن، هیچ بەرژوەندییەکیان لەم شەڕە کۆنەپەرستانە و سەرمایەدارانەیەدا نییە. شەڕی ئیحتمالی و گشتگیری نێوان دەوڵەتی فاشیست و ڕەگەزپەرستی ئیسرائیل و ڕژیمی فاشیستی کۆماری ئیسلامی درێژەی جینۆسایدی دەوڵەتی ئیسرائیل لە غەززە، شەڕ و وێرانکاری لە لۆبنان، درێژەی سیاسەتی ڕژیمی ئیسلامی بۆ زیندووکردنەوەی “نیزامی خەلافەتی ئیسلامی شیعە میحوەر”، ئازادکردنی قۆدس بە نابوودیی ئیسرائیل، درێژەی سیاسەتی شەڕی پێشگرانە و جەحەنەمێکە کە حکوومەتی ئیسلامی لە ئێران بەرپای کردووە. ئەم شەڕە شەڕێکی کۆنەپەرستانە و سەرمایەدارانەیە و بۆ خەڵکی ئێران و ئیسرائیل و ناوچەکە هیچ قازانج و بەرژوەندێکی تێیدا نییە. هەروەک چۆن لەشکرکێشیی ئەمریکا بۆسەر ئەفغانستان و عێراق و ڕووخاندنی ڕژیمی تاڵەبان و سەدام و ڕووخاندنی دەسەڵاتی قەزافی لە لیبی لەلایەن فڕۆکە جەنگییەکانی ناتۆ بێجگەلە وێرانی، ئاوارەیی، هەژاری و پەرەسەندنی ڕەوتە توندڕەوەکانی ئیسلامی سیاسی ئاکامێکی تری نەبوو، شەڕی دەوڵەتی ئیسرائیل لەگەڵ کۆماری ئیسلامی و هێرشی فڕۆکە جەنگییەکانی ئەرتەشی ئیسرائیلیش ئاکامێکی لەوە باشتری نابێت.
مەترسیی سەرهەڵدانی ئەم شەڕە هەتا ئێستا بێجگەلە بەرزبوونەوەی نرخی نەوت و دابەزینی زیاتری بەهای ڕیاڵ لە بەرامبەر دۆلار، چوونەسەری نرخی پێداویستییە سەرەکییەکانی ڕۆژانەی خەڵک و پەرەسەندنی شەپۆلی ڕەشبگیری و ئێعدام و کەشوهەوای ئەمنیەتی، ئاکامێکی دیکەی نەبووە. لەگەڵ دەستپێکی شەڕێکی گشتگیر و پەرەسەندنی کوشتار و وێرانی و ئاوارەیی، بزووتنەوەی کرێکاری و هەموو بزووتنەوە پێشڕەوە کۆمەڵایەتییەکان و بزووتنەوەی شۆڕشگێڕانەی ژینا بۆ بەدواداچوونی خەبات و ڕێکخستن و شکڵدان بە ڕێبەری دەکەونە هەلومەرجێکی دژوارترەوە. بزووتنەوەی کۆمۆنیستیی ئێرانیش بۆ شکڵدان بە ئاڵتێرناتیڤێکی شۆڕشگێڕانە و سۆسیالیستی دەکەوێتە دۆخێکی دژوارترەوە. لەم ڕووەوە “ڕووخاندنی کۆماری ئیسلامی” بەزەبری فڕۆکە جەنگییەکانی ئەرتەشی ئیسرائیل کە سەرانی هێزە ئۆپۆزیسیۆنە ڕاستەکان مەوعیزەی دەکەن هیچ پەیوەندییەکی بە بەرژوەندی چینی کرێکار و خەڵکی ئازادیخوازی ئێرانەوە نییە.
لە وەها بارودۆخێکدا درێژەی سیاسەتی شەڕخوازیی کۆماری ئیسلامی لەسەر ئاستی ناوچەکە و پەرەسەندنی سەرکوت لە ناوەوەی ئێران پێویستە بە گەشەپێدانی مانگرتنی کرێکاری لە ناوەندە سەرەکییەکانی بەرهەمهێنان، ناڕەزایەتیی سەرتاسەری و بەڕێوەبردنی مانگرتنی سیاسیی جەماوەری و گشتی وڵام بدرێتەوە. پێویستە بزووتنەوەی کرێکاری بێجگە لە ئاڵای داخوازیی خێرای ئابووری، بە بەرزکردنەوەی ئاڵای خەبات دژبە شەڕخوازیی ڕژیمی ئیسلامی، ئازادیی بەندکراوانی سیاسی، هەڵوەشاندنەوەی سزای ئێعدام و هەڵوەشاندنەوەی حیجابی ئیجباری، ڕێبەریی خەبات بۆ ڕووخاندنی کۆماری ئیسلامیش بگرێتە دەست. تەنیا بە گەشە و پەرەپێدانی خەبات بۆ ڕووخاندنی ڕژیمی کۆماری ئیسلامییە کە دەتوانین سێبەری شەڕ لەسەر سەری خەڵکی ئێران دوور بخەینەوە و بە ڕووخاندنی ئەم ڕژیمە مەترسیی داگیرسانی شەڕ لەناوبەرین.