سەرەنجام ٥ی نوامبری ٢٠٢٤ کاتی هەڵبژاردنی سەرۆک کۆماری ئەمریکا گەیشت و بەم نزیکانە ئەنجامی چەند مانگ کێبڕکێی ئەم هەڵمەتی هەڵبژاردن و شانۆ تەلەڤیزیۆنییانە بۆ هەمووان ئاشکرا دەبێت. بەگوێرەی دوایین ئەنجامی ڕاپرسییەکان، هەرچەندە کامالا هاریس لەسەر ئاستی نەتەوەیی بە رێژەی لەسەدا یەک لە پێش ڕکابەرەکەیەوەیە، بەڵام لە ویلایەتەکانی وەک نیڤادا، جۆرجیا، کارۆلینای باکوور و ئەریزۆنا دۆناڵد ترامپ پێش هاریس کەوتووە، هەروەها لە ویلایەتەکانی ویسکۆنسن، میشیگان و پێنسلڤانیا، جیاوازییەکی زۆر کەم لە نێوان ئەو دوو ڕکابەرەدا لە بەرژەوەندی هاریسدا هەیە. لەم ڕووەوە بە لەبەرچاوگرتنی ڕێژەی هەڵە لە ڕاپرسییەکاندا، هێشتا مەعلووم نییە کام یەک لە کاندیدەکان لە سندوقەکانی دەنگدان دەردەکەون. لەگەڵ بڵاوبوونەوەی ئەنجامی دوایین ڕاپرسییەکان، دۆناڵد ترامپ وەک هەڵبژاردنەکانی پێشوو داوای لە گروپی فشاری ڕاستڕەو و ڕەگەزپەرستە توندڕەوەکان کرد کە لە ئامادەباشیدا بن بۆ ئەوەی شکستەکەی قبوڵ نەکەن. بەدەر لەوەیکە کێ دەبێتە سەرۆک کۆماری داهاتووی ئەمریکا، حزووری دووبارەی شارلاتانێکی سیاسی و زمان پیسی وەک “دۆناڵد ترامپ” بە باوەڕی بەئاشکرا ڕاسیستی و دژەژنەوە، کە بۆ بەرەنگاربوونەوە لەگەڵ کامالا هەریس لە فەرهەنگی کۆنەپەرستی و دواکەوتووی پیاوسالاری و ڕەگەزپەرستی تەغزییە دەکات، لایەنێکی تراژیک و لەبیرنەکراوی لەم خۆلەی هەڵبژاردنەکانە. تراژیک بەو مانایەی کە کەسێکی ڕەزڵ و کەم‌مایەی وەک ترامپ چەندین ساڵی فرسەت پێدراوە تا بەم ڕادەیە شعوور و فەرهەنگی سیاسی خەڵک بە کەم دابنێت.
ئەم هەڵبژاردنە بەجۆرێک ڕەنگدانەوەی تووڕەیی و ناڕەزایەتی و بێ ئاسۆیی کرێکاران و بێبەشانی کۆمەڵگای ئەمریکایە. ترامپ کە لایەن سەرمایەدارانی گەورە، کۆمپانیاکانی نەوت، غوولەکانی مڵک و خانوبەرە و ملیاردێرەکانی وەک ئیلان ماسکەوە پشتیوانیی لێ دەکرێ، توانیویەتی تووڕەی و ناڕەزایەتی پەنگخواردووی بەشێکی بەرین لە کۆمەڵگای ئەمریکا کە بە باری قورسی قەرزی بانکەکانەوە خراونەتە پەراوێزەوە، لەئاست ئاکامەکانی بەرنامەی ڕیازەتی ئابووری بەلاڕێدا بەرێت و دژبە پەنابەران و باڵی چەپی کۆمەڵگا کاناڵیزەی بکات. پاش قەیرانی ئابووری دەیەی ٧٠ و بەرزبوونەوەی ڕێژەی بێکاری لە ئەمریکا، هەردوو پارتی سەرەکی سیاسەتی نیۆلیبرالی وێرانگەریان بۆ بەرەنگاربوونەوە لەگەڵ قەیرانی ئابووری بەڕێوەبرد و درێژەیان پێدا. بەڵام پاش چەند دەیە نەک هەر ڕکوودی ئابووری و قەیرانی بێکاری کۆتایی نەهات بەڵکوو لەگەڵ پرۆسەی جیهانگیری بە شێوازی نیولیبرالی و لەگەڵ قەیرانی سەرمایەداری جیهانی ساڵی ٢٠٠٨ و ئاکامەکانی دواتری، بۆشایی چینایەتی و کۆمەڵایەتی بە شێوەیەکی بەرچاو پەرەیسەند و ئاستی ژیان و خۆشگوزەرانی چینی کرێکار و چینە بێبەشەکان و تەنانەت گرووپە ناوەندەکانیش دابەزی. ئاکامە سیاسییەکانی ئەم پرۆسەیە بووە هۆی دوورکەوتنەوەی خەڵک لە پارتە دەسەڵاتدارەکان و ئەمەش دۆخی هاتنە مەیدانی ترامپی وەک ئۆڵترا ڕاستێکی پۆپۆلیست ئامادە کرد. ترامپ بە بەڵێن و دروشمی ناسیونالیستی و پاڵپشتیخوازی و دژایەتیکردنی جیهانگیری هاتە پێشەوە و بانگەشەی ئەوەی کرد کە بە کشانەوەی لە ڕێککەوتنە بازرگانییە ناوچەیی و نێودەوڵەتییەکان و سیاسەتەکانی دژ بە کۆچبەران دەتوانێت ڕکوودی ئابووری کۆنتڕۆڵ بکات و کۆتایی بە قەیرانی بێکاری بهێنێت. ئەو تەنانەت سیاسەتەکانی دژی ژینگەشی بە بەڵێنی پێکهێنانی هەڵی کار پاساو دەکرد. ترامپ هێستاش بە تەبلیغی ڕەگەزپەرستانەی لەدژی ئەمریکایی ئەفریقاییەکان و خەڵکی بەڕەگەز ئەمریکای لاتین کە گۆیا ئەوان بۆ تاوان و جەنایەت دروست کراون، بە گرتنەبەری سیاسەتی ناسیۆنالیستی و دژە پەنابەری و بە بەڵێنی وەدەرنانی پەنابەران، هەوڵ دەدات ئامانجەکانی مسۆگەر بکات.
لەم هەڵمەتی هەڵبژاردنەدا نائومێدی و بێدەسەڵاتی دۆناڵد ترامپ و کامالا هاریس و هەردوو پارتی کۆماری و دیموکرات لەبەرامبەر ئاکامە وێرانکەرەکانی سیستەمی سەرمایەداری لەسەر کار و ژیانی چینی کرێکار و چەوساوەکان و پەراوێزخراوەکان بەڕوونی دەرکەوتووە. ئەوان ناتوانن چارەسەرێک بۆ چوونەدەر لە قەیرانی سەرمایەداریی ئەمریکا، گرانی، بێ ماڵی، قووڵبوونەوەی بۆشایی و هەژاری نیشان بدەن. ئەوان ناتوانن ئاسۆیەکی ڕوون بکەنەوە بۆ کۆتایی هێنان بە تاوان و جینۆسایدی دەوڵەتی ئیسرائیل لەدژی نەتەوەی فەلەستین لە غەززە کە بە پشتیوانیی دەوڵەتی ئەمریکا و بە پارەی ماڵیاتدەرانی ئەمریکا بەڕێوەدەچێت و ویژدانی زۆرینەی خەڵکی ئەمریکا ئازار دەدات. ئەوان هیچ نەخشەڕێگایەکیان نییە بۆ کۆتاییهێنان بە شەڕی وێرانکەر لە لوبنان و کۆتایی هێنان بە شەڕی ئیمپریالیستی لە ئۆکراین کە تا ئێستا بە یارمەتی دارایی و چەکی ئەمریکا بەردەوامە. ئەوان ناتوانن بە پەرەپێدانی شەڕی بازرگانی لەگەڵ چین و بە پەرەپێدانی کێبرکێ لەگەڵ دەسەڵاتە جیهانی و ناوچەییەکان کە لە هەموو شوێنێک ڕێبەریی سیاسیی ئەمریکایان بردووەتە ژێر پرسیارەوە، ئاسۆیەکی ڕوون بەڕووی خەڵکی ئەمریکادا بکەنەوە.
لە بواری سیاسەتی ناوخۆییدا، بەهۆی ئەوەیکە هیچ کام لە بەڵێنەکان لەوانە “دابینکردنی خزمەتگوزاری پزیشکی بۆ هەمووان”، دیاریکردنی لانیکەمی حەقدەستی ١٥ دۆلار بۆ هەر سەعات کار و کۆنتڕۆڵکردنی گرانی لە قۆناغی سەرۆک کۆماریی بایدندا بەدی نەهاتوون، کرێکاران و زەحمەتکێشانی کۆمەڵگا هیچ متمانەیەکیان نییە بە بەڵێنەکانی هەریس سەبارەت بە بەرەنگاربوونەوە لەگەڵ گرانی، بردنەسەری لانیکەمی حەقدەست و بەرەنگاربوونەوە لەگەڵ کەمبوونی خانووبەرە. ڕێکخەرانی هەڵمەتەکانی هەڵبژاردنی هەریس کە لە سەرەتادا بە گڕوتینەوە ئەم بەڵێنانەیان دووپات دەکردەوە، لە هەفتەکانی نزیکەو هەڵبژاردن هەوڵیان دا لە هەرچییەک کە ڕەنگی دژایەتی لەگەڵ بەرنامەی ئابووریی خاوەنانی پیشەسازی و بیرمەندانی والستریت و یەک لەسەدییەکانی پێوەدیارە دوورکەونەوە و لە بەڵێنەکانی پێشوویان سەبارەت بە کۆنتڕۆڵی نرخەکان و بردنەسەری ماڵیاتی سەرمایەداران پاشەکشە بکەن. بێهۆ نەبوو کە نیۆیۆرک تایمز لە ڕاپۆرتێکدا ڕایگەیاند کە “کەمپەینی هەڵبژاردنی هەریس بۆ ستراتێژی هەڵبژاردن و ڕاوێژ لەبواری وەبەرهێنان سەردانی دۆستانێکیان لە والستریت کردووە. وە هەر ئەم بابەتە بووەتە هۆی ئەوەیکە مارک کوبان ملیاردێری ئەمریکایی بە خۆشحاڵییەوە ڕایگەیەنێ کە: “ئەو بنەما پێشکەوتووانەی کە لە حیزبی دیموکراتدا نەمابوون، ئێستا بەهۆی کامالا هەریسەوە بۆ ئەم حیزبە گەڕاونەتەوە”. پارتی دیموکرات بەم ستراتیژەی هەڵبژاردنە ڕێگەی بە ترامپ داوە کە لە نزیکەوە ڕکابەری هاریس بکات. کامالا هەریس لەماوەی چەند هەفتەی ڕابردوودا زیاتر لەوەیکە بۆ نیگەرانیی دەنگدەران وڵامێکی هەبێت، سەبارەت بە مانا و مەترسییەکانی دەوری دووهەمی سەرۆک کۆماری ترامپ هۆشداری داوە. ئەگەرچی ئەم شێوازە لە سەرکوتی نەیارانی باڵی چەپی حیزبی دیموکرات کە لە دەوری دووهەمی سەرۆک کۆماری ترامپ دەترسێن کاریگەر بووە، بەڵام بێدەنگ کردنی ئەوان هیچ کۆمەکێکی بە هەڵمەتی هەڵبژاردنی ئەو نەکردووە.
بێگومان، دۆناڵد ترامپ و کامالا هاریس نوێنەرایەتی ئەو بەشانە لە سەرمایەداری ئەمریکا دەکەن کە بۆچوونی جیاوازیان هەیە سەبارەت بە چۆنیەتی مامەڵەکردن لەگەڵ ئەو کێشانەی بەرەوڕووی ئەمریکا بوونەتەوە. بەڵام سیاسەت و کرداریان هیچ پەیوەندییەکی بە بەرژەوەندی چینی کرێکاری ئەمریکا و ملیۆنەها جەماوەری پەراوێزخراوەوە نییە. ئەوان بۆ ڕزگارکردنی کۆمەڵگای ئەمریکا بەدیل نین. چینی کرێکار، ڕەنگین پێستەکان، کۆچبەران، ژنان، و جەماوەری ملیۆنیی پەراوێزخراوەکان بۆ ڕزگاریی ڕاستەقینە لە چنگ بێکاری و هەژاری و ئەو بێمافییانەی بەسەریاندا سەپاوە، ڕێگایەکیان بێجگەلە خەبات دژبە نیزامی سەرمایەداری نییە.
ئەو دەنگدەرە ئاساییانەی کە بە ڕوانگەی هەڵبژاردن لە نێوان “خراپ و خراپتر”ەوە چارەنووسی خۆیان بە کامالا هەریس دەسپێرن وە یان ئەو کەسانەی کە بە هیوای گۆڕانکاری لە بارودۆخی نالەباری ئەو کۆمەڵگایە وەدوای فاشیستێکی زمان پیسی وەک ترامپ کەوتوون، دۆڕاوە سەرەکییەکانی ئەم یارییەن. ڕوانگەی هەڵبژاردن لە نێوان خراپ و خراپتر، ئەوەیکە دەنگ بدەین بە هەریس تا ترامپ سەرنەکەوێ لە تێڕوانینی بەرژوەندی خەباتی دژەسەرمایەدارییەوە نەتەنیا هەڵوێستێکی ستراتێژیکی دروست نییە و بەکردەوە جۆرێک لە ئینفعال و پاسیفیزمی زەلیلکەری لێدەکەوێتەوە، بەڵکوو وەک تاکتیکیش کاتێک کاریگەر دەبێت کە ڕەوتە ڕادیکاڵ و سۆسیالیستەکان خۆیان ڕێکخستبێ و لە ئاستی کۆمەڵایەتیدا بەڕادەی پێویست بەهێز بووبن تا بە گرتنەبەری ئەم تاکتیکە و بە حزووری بەهێز لە گۆڕەپانی خەبات بتوانن بەشێک لە خواستەکانی چینی کرێکار بەسەر باڵی بورژوازیدا بسەپێنن. بە دەرس وەرگرتن لەم ئەزموونانە هێزی چالاکی دژەسەرمایەداری ڕێگایەکی لەپێش نییە جگە لەوەیکە بۆ کاریگەری دانان لەسەر ڕەوتی ڕووداوەکان ڕیزەکانی خۆی لە حیزبێکی ڕەزمەندەی کۆمۆنیستیدا ڕێک بخات. بردنەسەری ئاستی لانیکەمی حەقدەست، هێنانەخواری ڕێژەی بێکاری لەڕێگەی کەمکردنەوەی سەعاتی کاری ڕۆژانە و زیادکردنی کاتی ئازاد، ئەولەویەت پێدان بە دابینکردنی تەندروستی و دەرمان و ئەمنیەتی گیانیی هاووڵاتییان، کۆتایی هێنان بە ڕەگەزپەرستیی سیستماتیک، پاراستنی ژینگە و کۆتایی هێنان بە کۆمەڵکوژیی دەوڵەتی ئیسرائیل لە غەززە و کۆتایی هێنان بە شەڕی ئیمپریالیستی لە ئۆکراین نەک بە دڵخوش کردن بە وادە و بەڵێنەکانی کامالا هەریس و دۆناڵد ترامپ، بەڵکوو تەنیا بە خەباتی ڕێکخراوی جەماوەری کرێکار و زەحمەتکێش و بە هێرش بۆسەر سەرمایە دەستەبەر دەبێت.