لە ٣١ جۆزەرداندا و بەبۆنەی ڕۆژی پێشمەرگەی کۆمەڵە، یادی هاوڕێ “سەعید موعینی” یەکەمین پێشمەرگە و یەکەمین گیان بەختکردووی کۆمەڵە، کە ڕۆژی پێشمەرگەی کۆمەڵە بەناوی ئەوەوە کراوە و یادی هەزاران تێکۆشەر و مرۆڤی شۆڕشگێڕ و کۆمۆنیست کە لە بەرەکانی شەڕ دژبە یەکێک لە دڕندەترین و تاریک بیرترین دیکتاتۆرەکانی سەردەم گیانیان بەخت کرد بەرز ڕادەگرین و سڵاو و دروود دەنێرین بۆ بنەماڵە سەربەرز و خۆڕاگرەکانیان.
مێژووی شکڵ گرتن و خەباتی ماندوویی نەناسانەی هێزی پێشمەرگەی کۆمەڵە ئاوێتەی مێژووی خەبات و خۆڕاگری و مێژووی بزووتنەوەی شۆڕشگێڕانەی خەڵکی کوردستان بووە. ٤٥ ساڵ له‌مه‌وبه‌ر بناغه‌ی ئه‌م هێزه له هه‌لومه‌رجێكدا داڕێژرا كه کۆمەڵگەی ئێران لەبەردەم ئاڵوگۆڕێکی مێژووییدا بوو. له لایه‌كه‌وه كۆمه‌لانی خه‌ڵكی ئێران به شۆڕشێكی جه‌ماوه‌ری له چنگ دیكتاتۆری پاشایه‌تی ڕزگاریان ببوو و فورسه‌تی ئه‌وه‌یان په‌یدا كردبوو كه نه‌فه‌سێك به ئازادی هه‌ڵمژن و له لایه‌كی دیكه‌شه‌وه مۆته‌كه‌ی رژیمێكی سەرمایەداریی مەزهەبی کە تینووی خوێنی شۆڕش بوو کۆمەڵگەی ئێرانی داگرتبوو. ڕه‌وتی ئیسلامی ئه‌ركی بە شکست کێشانی شۆڕشی ئێرانی وه‌ئه‌ستو گرتبوو. لە گۆشە و کەناری ئێران خەباتی ئازادیخوازانەی و ڕەهایی بەخشی خەڵکی بەشێوەی خوێناوی سەرکوت دەکرد. به‌ڵام له كوردستان، لاواز بوونی ڕه‌وتی ئیسلامی و نفووزی بیروبۆچوون و ڕێبازی چه‌پ و ڕادیكال، هه‌لومه‌رج و هاوسه‌نگیه‌كی جیاوازی خوڵقاندبوو. كرێكارانی چه‌وساوه‌ی خوازیاری ژیانی باشتر، زه‌حمه‌تكێشانی ڕزگاربوو له كوت و به‌ندی پاشماوه‌كانی ده‌ره‌به‌گایه‌تی، ژنانی تینووی مافی یه‌كسانی، جه‌ماوه‌ری خوازیاری نه‌مانی سته‌م و هه‌ڵاواردن ، هه‌مووی ئه‌وانه له بزووتنه‌وه‌یه‌كی موقاومه‌تی كۆمه‌ڵایه‌تیی به‌ریندا، خۆیان بۆ به‌ره‌وڕوو بوونه‌وه له‌گه‌ڵ ڕژیمی تازه به ده‌سه‌ڵات گه‌یشتوو كه ئاماده‌كاری بو داسه‌پاندنی حوكمی خۆی به‌سه‌ر كوردستانیش ده‌ست پێكردبوو، كۆببوونه‌وه.
له سه‌ره‌تاوه كۆنه‌پارێزانی ناوچه و پاشماوه‌ی ده‌ره‌به‌گایه‌تیی ڕزیو، هه‌وڵیان دا به پشت به‌ستن به ڕژیمی مه‌ركه‌زی جێگا و شوێنی له‌ده‌ست چووی خۆیان به ده‌ست بێننه‌وه. بۆ ئه‌و مه‌به‌سته داروده‌سته‌ی چه‌كداریان پێكهێنابوو و هه‌ڕه‌شه‌یان له زه‌حمه‌تكێشانی هه‌ژاری دێهاتی كوردستان ده‌كرد. بو پووچه‌ڵ كردنه‌وه‌ی ئه‌و هه‌وڵانه بوو كه كۆمه‌ڵه بانگه‌وازی زه‌حمه‌تكێشانی لادێی كرد كه له یه‌كیه‌تیی جوتیاراندا كوببنه‌وه و ڕیكخراو و چه‌كدار، له مافی خۆیان دیفاع بكه‌ن. هاوكات و له‌گه‌ڵ هه‌ڕه‌شه‌كانی راسته‌وخۆ و نزیك بوونه‌وه‌ی په‌لاماری كۆماری ئیسلامی بۆسه‌ر كوردستان، دوو بنکەی فێرگه‌ی كۆمه‌ڵه له باشوور و باكوور بۆ په‌روه‌رده‌كردن و ئاماده كردنی كادره‌كانی هێزی پێشمه‌رگه كه‌وتنه رێ و چوارچێوه‌ی هێزی پێشمه‌رگه‌ی كۆمه‌ڵه له‌و تێكوشه‌رانه پێك هات كه ده‌وره‌ی نیزامیی ئه‌و فێرگانه‌یان تێپه‌ڕ كردبوو. هیزه‌كانی یه‌كیه‌تیی جووتیاران بە هیدایەتی تێكوشه‌رانی كۆمه‌ڵه، له مه‌ریوان و دیوانده‌ره و كامیاران و سه‌رده‌شت و بۆكان و مه‌هاباد، ئه‌ركی خۆیان سه‌ركه‌وتووانه جێبه‌جێكرد. زه‌ویه‌كانیان به‌سه‌ر جووتیارانی هه‌ژاردا دابه‌ش كرد و بوونه مایه‌ی هه‌ڵوه‌شانه‌وه‌ی داروده‌سته‌كانی چه‌كداری ئاغا و ده‌ره‌به‌گه‌كان.
گوڕوتینی خه‌ڵكی كرێكار و زه‌حمه‌تكێش بۆ داهاتوویه‌ك كه ده‌یان هه‌ویست به‌ده‌ستی خۆیان بونیاتی بنێن، پێكهاتنی كه‌ش و هه‌وای سیاسیی دیموکراتیک له كوردستان، ئه‌و ناوچه‌یه‌ی كردبووه سه‌نگه‌رێكی پته‌وی درێژه‌ی شوڕش له ئێران. په‌ره‌سه‌ندنی نفووزی سیاسی و كۆمه‌ڵایه‌تی كۆمه‌ڵه و گه‌شه كردنی تواناییه‌كانی له كۆكردنه‌وه و ڕێكخستنی جه‌ماوه‌ردا، كه له چه‌ندین ڕووداوی مێژویی وه‌ك كۆچی مه‌ریوان و مانگرتنی یه‌ك مانگه‌ی شاری سنه بۆ ده‌ركردنی سپای پاسداران له كوردستان، ڕێپیوانی هاوپشتی به‌ره‌و مه‌ریوان و هیتر دا خۆی ده‌نواند، هه‌مووی ئه‌وانه كه ئاسۆیه‌كی دیكه‌یان بۆ شۆڕشی ئێران له‌به‌رچاو بوو، بۆ ڕژیمی ئیسلامی ته‌حه‌مول نه‌ده‌كرا. هه‌ر بۆیه دوای ماوه‌یه‌ك فریوكاری و ته‌فره‌دان، هه‌موو ده‌رگاكانی گفتوگۆیان، یه‌كسه‌ر داخست و دوای خوڵقاندنی چه‌نده‌ها جنایه‌تی وه‌ك قاڕنی و قه‌ڵاتان، به فه‌رمانی خومه‌ینی له ٢٨ی گه‌لاوێژی ساڵی ١٣٥٨ی هه‌تاویدا هێرشێكی به‌ربڵاو بوسه‌ر كوردستان ده‌ستپێكرد. كۆمه‌ڵه بانگه‌وازی موقاومه‌تی له هه‌موو مه‌یدانه‌كانی خه‌باتی جه‌ماوه‌ریدا ده‌ركرد و خه‌ڵكی كوردستان به پیر ئه‌و بانگه‌وازه هاتن و مێژووی پڕ له هه‌ڵسووكه‌وت و پڕ له ئه‌زموونی ٤٥ ساڵی ڕابردوویان دروست كرد.
ئاسۆی هێزی پیشمه‌رگه‌ی كۆمه‌ڵه، وەک باسکی چەکداری حیزبێکی کۆمۆنیستی، ڕزگاریی كرێكاران و خەڵکی زه‌حمه‌تكێش بووە لەڕێگەی شۆڕشی كۆمه‌ڵایه‌تییەوە. شۆڕشێك كه به هێزی جه‌ماوه‌ری كرێكار و زه‌حمه‌تكێش ده‌كه‌وێته ڕێ. وه‌ها شۆڕشێك به‌هۆی ناكۆكیی بنه‌ڕه‌تیی چینایه‌تی و كۆمه‌ڵایه‌تیی نیزامی سەرمایەدارییەوە به‌رپا ده‌بیت. ناکۆکیی چینایەتی، نابەرابەری، هەڵاواردن، بێمافی، نەبوونی ئازادیی تاکەکەسی و سیاسی، ڕێگری لە ئازاد بیرکردنەوە و ئازاد ژیان و هیتر، کۆمەڵگە بەرەو شۆڕش پاڵ پێوەدەنێت. شۆڕش بە واتای بێدەسەڵات کردنی کەمینەی بچووکی سەرمایەداران و چەوسێنەران و بەدەستەوەگرتنی دەسەڵاتی سیاسی لەلایەن زۆرینەی بەرهەمهێنەرانی سەروەت و نیعمەتی کۆمەڵگە و پێکهێنانی ئاڵوگۆڕی بنەڕەتیی ئابووری و کۆمەڵایەتی لە ژیانی خەڵکدا.
واقعییەت ئەوەیە کە خەباتی چەکداری لەگەڵ پەلاماری هێزەکانی ڕژیمی ئیسلامی بەسەر خەڵکی کوردستاندا سەپا. خەڵکی کوردستان خوازیاری ئازادی بوون و بەخاتری سوور بوونیان لەسەر دیفاع لەو دەستکەوتە دیموکراتیکانەی کە لە جەرەیانی ڕووخاندنی ڕژیمی شادا بەدەستیان هێنابوو، هیچ ڕێگایەکیان بێجگەلە دەست بردن بۆ چەک بۆ نەمایەوە. دیفاع لەم ئازادییە، بە بێ گیانفیدایی مەیسەر نەبوو. ئەوان لە بەرامبەر هێرشی دژە شۆڕشی جەنایەتکاری ئیسلامیدا خۆڕاگرییان نواند و لە حورمەتی ئینسانیی خۆیان دیفاعیان کرد. کاتێک پاشەکشەیان بە هێزەکانی ڕژیم کرد و کوردستانیان بۆ جارێکی تر لە ژێر چنگی ڕژیمی سەرکوتگەر هێنا دەرێ، لە زۆر شوێنی کوردستان نموونەگەلێکی بەبایەخیان لە ژیانی مەدەنی و دیموکراتیک تەجروبە کرد. بە وەها ئاسۆیەکەوە و لە جەرگەی پێشڕەویی بزووتنەوەی شۆڕشگێڕانەی جەماوەریدایە کە کۆمەڵە بە پشت بەستن بە کادر، سوننەت و زەرفییەتەکانی کە لەناو جەماوەری کوردستاندا پەروەردەی کردوون بۆ وڵامدانەوە بە پێداویستییەکانی ئەو قۆناغە سەرلەنوێ هێزی پێشمەرگە لەناو جەماوەردا بە پشتیوانیی کرێکاران و زەحمەتکێشان ڕێکدەخاتەوە. بۆ بەسەرکەوتن گەیاندنی ڕاپەڕینی شارەکان تێدەکۆشێت و بەپێی توانای خۆی بۆ ڕێکخستن و پەروەردەکردنی هێزی چەکداری جەماوەری لەژێر فەرمانی کۆنگرەی سەرتاسەریی شۆراکانی خەڵکی کوردستان، یارمەتیدەر دەبێت.